ЭРХ ЗҮЙН ХӨТӨЧ

Гэрээ хэлцэл Ажил гүйцэтгэх гэрээ

Иргэн, хуулийн этгээд харилцан ажил гүйцэтгэх, ахуй амьдрал болон бизнесийн үйл ажиллагаанд туслалцаа үзүүлэх үйл явцад үүссэн эрх зүйн зохицуулалтын нэг чухал хэлбэр бол ажил гүйцэтгэх гэрээ юм. Ажил гүйцэтгэх гэрээгээр ажил гүйцэтгэгч нь захиалагчийн буюу өөрийн материалаар гэрээнд заасан ажил гүйцэтгэх, захиалагч нь уг ажлын үр дүнг хүлээн авч, хэлэлцэн тохирсон хөлс төлөх үүрэг тус тус хүлээнэ.

Асуудлыг шийдвэрлэх дараалал

Ажил гүйцэтгэх гэрээний тодорхойлолт

Ажил гүйцэтгэх гэрээний зүйл болох үр дүнг биет ба биет бус гэж ангилна.

Биет үр дүн гэдэгт:

а/ цоо шинэ зүйл бий болох, /байшин барих, хувцас оёх гм./

б/ байгаа зүйлийг өөрчлөх, засах, /сууцны шал солих, машин засварлах, эд ангийг солих, үс засах гм./

в/ байгаа зүйлийг үгүй болгох /барилгыг нураах, нурангийг зайлуулах, хог хаягдлыг дахин боловсруулах гм./ хамаарна.

Биет бус үр дүн.

а/ Программ хангамж боловсруулах,

б/ судалгаа хийх,

в/ шинжээчийн дүгнэлт гаргах,

г/ урлагийн бүтээл /кино, жүжиг, дуу, шүлэг зохиох гм./

д/ төсөл зохиох гм

№	Ажил гүйцэтгэх гэрээг бусад ижил төрлийн гэрээнээс ялгах онцлог
1	Ажил гүйцэтгэх гэрээгээр ажлын үр дүн буюу нийлүүлэх зүйлийг шинээр бүтээх шаардлагатай, худалдах, худалдан авах гэрээнээс ялгаатай нь хөдөлмөрлөх процесс байдаг. Нэг бүрийн шинжээр тодорхойлогдох эд зүйлийг шинээр үйлдвэрлэн шилжүүлэх бол зөвхөн ажил гүйцэтгэх гэрээний зохицуулалт үйлчилнэ. Үнэ+хөлс+өртөг гэдэгт юуг ойлгох вэ? Ажлын хөлс нь гүйцэтгэсэн ажлын үр дүнгийн өртөг, энэхүү үр дүнд хүрэхэд зарцуулсан ажлын цаг зэргийг өөртөө агуулдаг. Ажил гүйцэтгэх гэрээний үнэ материалын үнэ болон ажлын хөлснөөс бүрддэг.	Худалдах, худалдан авах гэрээ
		Худалдах, худалдан авах гэрээгээр худалдагч нь аль хэдийн буй болсон эд зүйлийг шилжүүлж өгөх үүргийг хүлээдэг. Төрлийн шинжээр тодорхойлогдох эд юмс хийж, захиалагчийн өмчлөлд шилжүүлэх бол худалдах-худалдан авах гэрээний зохицуулалт үйлчилнэ. ИХ-ийн 343.4. Энэ нь ажил гүйцэтгэх гэрээний харилцааг өөрчлөх үндэслэл болохгүй.
2	Ажил гүйцэтгэх гэрээнд оролцогч талууд бие даасан байр суурьтай, гэрээний эрх зүйн чөлөөт байдлын болон талуудын тэгш эрхийн зарчимд үндэслэгдэж гэрээ байгуулагдана.	Хөдөлмөрлөх гэрээ
		Хөдөлмөрийн гэрээгээр ажил гүйцэтгэгч нь ажил олгогчийн ажилтан болдог.
3	Ажил гүйцэтгэх гэрээнд хөдөлмөрлөх процесс байдаг боловч үүний үр дүнд бий болсон зүйл нь гэрээний зүйл болдог. Ажил гүйцэтгэх гэрээний хувьд эцсийн үр дүн л чухал бөгөөд ажил гүйцэтгэгч уг ажлын эрсдэлийг хүлээж байдаг. Ажлын хөлс заавал байна. Ажлын үр дүн гэж юу вэ? Ажил гүйцэтгэх гэрээний зүйл нь гүйцэтгэсэн ажлын биежсэн буюу материалжсан хэлбэртэй үр дүн байдаг. Ажлын үр дүн гэдэг нь тодорхой ажил, үйлчилгээ явуулсны эцэст бий болох үр дүн гэж ойлгож болно.	Хөлсөөр ажиллах гэрээ
		1. Хөлсөөр ажиллах гэрээний чухал нь хөдөлмөрлөх процесс бөгөөд ажил, үйлчилгээ үзүүлэх явдал голлох үүрэгтэй. 2. Гэрээний зүйл нь тодорхой ажлын үр дүн биш, харин ажиллах процесс өөрөө байдаг ба хөлсөөр ажиллах гэрээнд аливаа этгээдийн хийсэн хөдөлмөр, чармайлтыг үнэлэхэд чиглэсэн байдаг. 3. Ажлын хөлс заавал байх шинж мөн. Хөлсөөр ажиллах гэрээний хөлс гэж юу вэ? Хөлсөөр ажиллах гэрээнд үр дүн голлох үүрэгтэй байдаггүй бөгөөд хөдөлмөрлөх үйл ажиллагааных нь төлөө хөлс төлж байдаг.
4	Ажил гүйцэтгэх гэрээний талууд хэн алин нь үйл ажиллагаагаа өөрийн нэрийн өмнөөс явуулж, гэрээний зүйл нь үйл ажиллагаа биш, ажлын үр дүн байна. Ажлын хөлс заавал байна.	Даалгаврын гэрээ
		Даалгавар гүйцэтгэгч тодорхой үйл ажиллагааг даалгавар өгөгчийн нэрийн өмнөөс, түүний зардлаар гүйцэтгэдэг. Даалгаврын гэрээ хөлстэй буюу хөлсгүй байж болно.

http://www.e-khutuch.mn/guide/print/54/468/decide_order